
"Savaşın dansı" olarak niteleyebiliriz Wushu'yu.
Önce sessizlik... ve sonrası ruhla bedenin birleşiminden ortaya çıkan bir sanat gösterisi... Büyülü bir dünya: Wushu!
Wushu, geçmişi binlerce yıl öncesine dayanan ve Kung-Fu olarak bilinen Çin savaş sanatlarının belirli kural ve sınıflandırmalarla modern bir spor organizasyona dönüştürülmüş halidir. İçerisinde bir çok stil bir araya getirilmiş ve böylece modern şampiyonalarda uygulanan Sanda (dövüş) ve Taolu (form) olarak iki ana kısım meydana getirilmiştir. Taolu'da Kuzey ve Güney stili ile beraber Tai-Chi stili de dahil olmak üç ana stil ve bunların alt dallarıyla beraber 10 tane kategori oluşturulmuştur. Bunlar çıplak el, uzun silah ve kısa silahlar olmak üzere üç kısımdan oluşur. Bunun dışında, bu stillerden oluşan iki veya üç kişiyle sergilenen Duilian denilen kategoriyle beraber kategori sayısı 11'e çıkmaktadır.
Herbiri ayrıca uzmanlık gerektiren, birbirinden güzel ve bir o kadar da farklı olan modern Wushu-Taolu stillerini daha yakından tanıyalım.
-
Kuzey Stili: Çıplak el (silahsız), sopa, mızrak, kılıç ve geniş kılıç olmak üzere 5 daldan oluşmaktadır. Chang Quan, Qiang Shu, Dao Shu, Jian Shu ve Gun Shu bu dalların orijinal Çince yarışma isimleridir. Jimnastiği andıran bu stilin en çok göze çarpan özelliği oldukça estetik, hızlı ve akışkan bir yapıya sahip olmasıdır. Bu stilde savaşan bir kuş görüntüsü hakimdir. El ve kol hareketlerinde savaşçı bir kuşun kanatlarını, zıplayış ve akrobatik hareketlerde ise o kuşun gökyüzündeki estetik süzülüşünü görebilirsiniz.
-
Güney Stili: Çıplak el, sopa ve kılıç olmak üzere 3 daldan oluşur. Nan Quan, Nan Gun ve Nan Dao bunların Çince isimleridir. Savaşçı ruhun hakim olduğu bu stilde ise saldırganlık, sertlik, bağırış ve güç önplândadır. Bu stilde adeta vahşi bir kaplan manzarası seyredersiniz. Pençe vuruşları, bağırışlar ve sert saldırılarla savaşçı bir kaplanın insansı halidir bu stil.
-
İçsel Stil: Çıplak el ve kılıç olmak üzere 2 dala ayrılmıştır. Asil bir yapıya sahip olan bu stil, diğerlerinden farklı olarak müzik eşliğinde ve ağır hareketlerle yapılır. Yavaş olmasına rağmen oldukça zordur ve üst düzey bir ruh-beden dengesi gerektirir. Orijinal ismi Taichi olan bu stil içsel bir Kung-Fu tarzıdır ve dolayısıyla dışa yönelik bir saldırıdan ziyade, kişinin zihin ve ruh dünyasındaki bir hareketliliği anlatır. Müzik eşliğinde sergilenen Taichi, esintide hafifçe sallanan uzun yapraklar ve kıyıya usulca vuran sakin dalgalar misali, izleyenleri büyüleyici manzarasıyla sükunete davet eder.
Duilian ise diğerlerinden ayrı bir stil olmayıp iki veya üç kişiyle sergilenen savaş/dövüş gösterisidir. Kung-fu filmlerinden aşina olduğumuz olağanüstü sahneleri burada görebiliriz.
Wushu Taolu, görselliği yüksek ve uygulaması oldukça zor bir sanattır. İçerisinde birçok saldırı çeşidini barındırır ve bunların bir kısmı zorlu akrobatik hareketlerle süslenir ve görsellik zirveye çıkar. Bu sporda güç, esneklik ve kıvraklığın yanında iyi de bir sabır ve ciddiyet gerekir. Sağlık açısından çok yararlı olan bu spor, vücudu baştan aşağıya eklem ve kaslarıyla beraber bir bütün halinde çalıştırarak dirençli ve sağlıklı bir beden yapısı geliştirir. Sanda'daki gibi dövüş uygulaması olmamasına rağmen sporcuya dövüşme reflekslerini de kazandırır. Ayrıca tekniklerin ve gösteride sergilenecek formun hem zihnen hem de bedenen ezberlenmesi gerektiği için de üst düzey bir beyin çalışması ortaya çıkar ve bunun neticesinde sporcu zihni gelişir.
Taolu'da, Duilian'ı hariç tutarsak, karşılıklı dövüş yoktur ve bundan dolayı hareket çeşitliliği oldukça fazladır. Yarışmada insan bedenin sıradan hareketlerinin çok üzerinde zorlu ve etkileyici hareketler sergilenir. Böylece, Jet-Li ve Jackie Chan başta olmak üzere birçok Wushu-Kung-fu dövüşçüsünün filmlerde sergilediği gibi muhteşem gösteriler ortaya çıkar.
Wushu'nun bir bakıma uygulaması olan Sanda veya diğer adıyla Sanshou ise karşılıklı dövüştür. Bu branşta sporcu, çeşitli tekme ve yumruklarla rakibinden puan almaya çalışır. Sanda'nın önemli bir özelliği, diğer dövüş sporlarının bazısında olmayan güreş tekniklerini de içeriyor olmasıdır. Dövüş esnasında rakipler biribirlerine tekme ve yumruklarla saldırabildiği gibi yere düşürme, ring dışına çıkarma gibi hareketler de yapabilmekte ve bunlara göre puan alabilmekte veya mücadeleyi kazanabilmektedir.
Kısaca tanımlamak gerekirse Wushu Sanda; yumruk, tekme ve güreş tekniklerini ihtiva eden karşıklıklı dövüştür. Wushu Taolu ise ruh, zihin ve bedenin uyumuyla birçok tekniğin hayali dövüş olarak sergilenmesidir. Bir Wushu sporcusu genelde bu iki branştan birisiyle uğraşır. Çünkü herbirisi başlıbaşına bir uzmanlık alanıdır. Hatta Taolu branşında dahi herbir sporcu bir stil üzerinde uzmanlaşır.
Çin dövüş sanatı olan Wushu'da; dünya, kıta ve ülke şampiyonaları gibi birçok şampiyona düzenlenmektedir. Şampiyonalardaki puanlamalar Taolu'da, yapılan hareketlerin zorluğu, kalitesi ve genel performansa bakılarak; Sanda'da ise rakibe yaptığınız hamlelere göre yapılır. İki yılda bir gerçekleşen Dünya Büyükler Wushu Şampiyonası'nın onbirincisi 2011 yılının Ekim ayında Ankara-Türkiye'de yapılmış ve Taolu'da Türkiye, Elif Akyüz ile ilk kez dünya şampiyonluğu yaşamıştır. Sanda'da ise 2007 yılındaki dünya şampiyonasında Hüseyin Dündar'la ilk şampiyonluk elde edilmiştir.
Çin'in yuvası olan Wushu'nun başını Türkiye'de İstanbul, Sivas, Sakarya ve Konya çekmektedir. Bunun dışında Bursa, Muğla, Aydın, Ordu, Ankara, Eskişehir, Şanlıurfa, Diyarbakır gibi bazı illerde de çoğunluğunu küçük ve gençlerin oluşturduğu sporcular yetişmeye devam etmektedir. Gençlerin çokluğu, Wushu'nun Türkiye'de ilerleyen yıllarda etkinlik, kalite ve tanınmışlığının artacağının bir göstergesidir.
Modern taolu stillerini tanıtma amacıyla hazırladığımız videoyu aşağıda izleyebilirsiniz.
Wushu Dünyasına Hoşgeldiniz!




